Kościół Santa Maria dei Derelitti
(znany także jako chiesa dell’Ospedaletto) to rzymskokatolicka świątynia w Wenecji, w dzielnicy Castello. Został zbudowany przy szpitalu dla ubogich i sierot, który po 1807 roku przekształcono w dom starców. Obecnie jest własnością Istituzioni di Ricovero e di Educazione Venezia i służy jako sala koncertowa.
Historia
Weneckie hospicja, w tym Ospedale di Santa Maria dei Derelitti, były jednymi z pierwszych instytucji opiekuńczych w mieście, zapewniając schronienie osobom starszym i potrzebującym. Hospicjum zostało założone przez zamożnych obywateli, w tym Girolamo Emiliani, który wprowadził edukację artystyczną dla sierot.
Pierwsza kaplica przy hospicjum powstała w 1528 roku, a budowa kościoła rozpoczęła się w 1575 roku według projektu Andrea Palladia. Prace trwały do 1662 roku, kiedy to Bartolomeo Cargnoni wsparł finansowo projekt. Ostatecznie budowę ukończył Baldassare Longhena, który również zrealizował wnętrze i fasadę kościoła. W XVIII wieku kompleks zyskał sławę dzięki chórowi „Putte”, składającemu się z utalentowanych dziewcząt.
Po reformach napoleońskich w 1807 roku Ospedaletto zmieniło swoją funkcję, stając się schroniskiem dla osób starszych. W 1905 roku kościół został udekorowany przez malarza Giuseppe Cherubiniego.
Architektura
Fasada kościoła, znacznie wyższa od samej budowli, wyróżnia się bogatymi detalami architektonicznymi, w tym atlantami i rzeźbami.
Wnętrze
Wnętrze kościoła składa się z jednej nawy z płaskim stropem, a przy ścianach bocznych znajdują się trzy ołtarze zaprojektowane przez Longhenę. Ołtarz główny, ukończony przez Longhenę, zawiera obrazy z XVII i XVIII wieku, w tym dzieło Giambattisty Tiepola.
Kościół Santa Maria dei Derelitti - Data powstania
Rok 1575
Kościół Santa Maria dei Derelitti - Główni architekci
Andrea Palladio
Palladio studiował architekturę antycznego Rzymu, zapoznał się z dziełami takich twórców jak Donato Bramante, Giulio Romano i Baldassare Peruzzi, a także szczegółowo analizował traktat Witruwiusza, co miało ogromny wpływ na jego sposób myślenia o harmonii, proporcjach i funkcji architektury.
Jego pierwszym dużym zleceniem była przebudowa Palazzo della Ragione w Vicenzy, znanego dziś jako Basilica Palladiana, zrealizowana w 1549 roku. Zaprojektował wówczas monumentalną fasadę z arkadami i przekrył salę drewnianym sklepieniem na wzór odwróconego kadłuba okrętu. W kolejnych latach tworzył zarówno budynki użyteczności publicznej, jak i prywatne rezydencje – miejskie pałace i podmiejskie wille. Wśród nich znalazły się tak znane dzieła jak Villa Capra, zwana Rotondą, Villa Foscari „La Malcontenta” czy Palazzo Chiericati i Palazzo Barbaran da Porto.
Od 1560 roku działał również w Wenecji, gdzie zaprojektował kilka kluczowych świątyń, w tym monumentalne San Giorgio Maggiore i Il Redentore, które do dziś dominują nad panoramą miasta. W Bassano del Grappa zrealizował drewniany most na rzece Brenta, a w Torri di Quartesolo most ceramiczny wzorowany na konstrukcjach rzymskich. Jego ostatnie dzieło, Teatro Olimpico w Vicenzy, zostało ukończone już po jego śmierci w 1585 roku.
Palladio był nie tylko wybitnym architektem, ale również autorem przełomowego traktatu „Cztery księgi o architekturze” (I quattro libri dell’architettura), wydanego w 1570 roku, w którym zawarł zasady projektowania oparte na klasycznym porządku, geometrii i funkcjonalności.
Jego idee miały ogromne znaczenie dla późniejszej architektury europejskiej, zwłaszcza w Anglii, gdzie jego dzieło ukazało się w 1709 roku i zainspirowało takich twórców jak Inigo Jones i Christopher Wren. Wpływ Palladia zaowocował powstaniem nurtu zwanego palladianizmem, który zdominował klasycyzm XVIII wieku i odcisnął piętno na wielu budowlach świeckich i sakralnych w całej Europie i Ameryce Północnej. Zmarł 19 sierpnia 1580 roku w Maser, pozostawiając po sobie spuściznę, która uczyniła go jednym z najbardziej wpływowych architektów w historii.
przeczytaj więcej
Kościół Santa Maria dei Derelitti - Styl architektoniczny
Architektura baroku w Wenecji
Architektura baroku to styl, który rozwijał się w Europie od końca XVI wieku do XVIII wieku, charakteryzujący się dramatyzmem, bogactwem form oraz ekspresją emocjonalną. Barok był odpowiedzią na renesansowe dążenie do harmonii i proporcji, wprowadzając dynamiczne kształty, złożone układy przestrzenne oraz bogate zdobienia. Styl ten miał swoje korzenie w Włoszech, a następnie rozprzestrzenił się na inne kraje europejskie, w tym do Polski, Francji, Hiszpanii oraz na obszarze krajów niemieckojęzycznych.
W architekturze barokowej szczególną rolę odgrywały elementy takie jak kolumny, pilastry, kopuły oraz bogato zdobione fasady. Wnętrza budowli barokowych cechują się często monumentalnymi przestrzeniami, które są wypełnione sztuką, rzeźbą oraz malarstwem, co miało na celu wywołanie silnych emocji u obserwatorów.
W Wenecji, architektura barokowa rozwinęła się w sposób szczególny, z uwagi na unikalne uwarunkowania geograficzne oraz kulturowe tego miasta. Wenecka architektura barokowa jest znana z efektownych budowli, które łączą w sobie elementy tradycyjnej architektury weneckiej z nowatorskimi rozwiązaniami typowymi dla baroku.
Jednym z najważniejszych przykładów architektury barokowej w Wenecji jest kościół Santa Maria della Salute, zaprojektowany przez Baldassarre Longhenę i ukończony w 1687 roku. Budowla ta, z charakterystyczną kopułą i bogato zdobionymi fasadami, stanowi symbol weneckiego baroku. Kościół został wzniesiony jako wotum dziękczynne za ocalenie miasta od epidemii dżumy.
Innym znaczącym obiektem jest Pałac Grassi, który, choć pierwotnie zbudowany w stylu renesansowym, przeszedł istotne zmiany w okresie baroku, a jego fasada została wzbogacona o barokowe detale. Również Palazzo Mocenigo czy Palazzo Vendramin-Calergi prezentują cechy barokowe, łącząc w sobie elegancję z monumentalnością.
W architekturze weneckiego baroku można dostrzec także wpływy klasycyzmu, co objawia się w prostocie form oraz symetrii, które zyskują na znaczeniu w późniejszym okresie. Wenecka architektura barokowa jest zatem przykładem syntezy tradycji i nowatorstwa, które przyczyniły się do niepowtarzalnego charakteru miasta, znanego z bogatej historii oraz kultury.
Podsumowując, architektura baroku w Wenecji to zjawisko, które łączy w sobie dramatyzm i bogactwo form z lokalnym dziedzictwem architektonicznym, tworząc unikalny styl, który do dziś zachwyca turystów i miłośników architektury z całego świata.
przeczytaj więcej
Weneckie zabytki w tym stylu:
Kościół Santa Maria dei Derelitti - Dzielnica
Castello
Castello to jedna z sześciu dzielnic (sestieri) Wenecji, położona w północno-wschodniej części miasta. Jest to obszar o bogatej historii, który łączy w sobie zarówno elementy kulturowe, jak i architektoniczne, tworząc unikalny klimat. Castello graniczy z dzielnicami San Marco, Cannaregio i Giudecca, a jego granice wyznaczają kanały i wąskie uliczki, typowe dla struktury Wenecji.
Dzielnica ta jest znana z malowniczych zakątków, które zachowały tradycyjny charakter miasta. W Castello znajduje się wiele zabytków, w tym kościoły, pałace oraz place, które przyciągają turystów. Warto wspomnieć o jednym z najważniejszych kościołów w Wenecji – Chiesa di San Giovanni e Paolo, który jest miejscem spoczynku wielu weneckich dogów.
Castello jest również domem dla znanego Arsenalu, historycznego kompleksu stoczniowego, który odegrał kluczową rolę w rozwoju morskiej potęgi Wenecji w średniowieczu. Dziś Arsenal jest miejscem organizacji wystaw oraz wydarzeń kulturalnych, a jego monumentalne bramy i budynki przypominają o dawnej świetności miasta.
W dzielnicy znajdują się także liczne kawiarnie, restauracje oraz sklepy, co sprawia, że jest to popularne miejsce zarówno wśród turystów, jak i mieszkańców. Castello wyróżnia się również pięknymi ogrodami, takimi jak Giardini della Biennale, które są miejscem organizacji Międzynarodowej Wystawy Sztuki oraz innych wydarzeń artystycznych.
Castello, mimo że jest jedną z mniej turystycznych dzielnic Wenecji, zachowuje autentyczny wenecki klimat, oferując odwiedzającym możliwość odkrywania uroków miasta z dala od zgiełku głównych atrakcji turystycznych. Dzielnica ta jest idealnym miejscem do spacerów, odkrywania lokalnych tradycji oraz delektowania się wenecką kuchnią.
przeczytaj więcej
W tej dzielnicy znajdziesz również:
Źródła grafik:
