Fondazione Querini Stampalia to instytucja kulturalna w Wenecji, założona w 1869 roku z inicjatywy ostatniego przedstawiciela rodziny Querini Stampalia, hrabiego Giovanni Querini. Wnętrza oraz przestrzenie ogrodowe zaprojektował architekt Carlo Scarpa.
Fundacja mieści się w Palazzo Querini Stampalia i obejmuje mieszkania, archiwum, bibliotekę oraz muzeum, w tym Pinacotekę Querini Stampalia. Zlokalizowana jest na południe od kościoła Santa Maria Formosa w dzielnicy Castello i jest otwarta dla badań naukowych.
Muzeum posiada bogatą kolekcję dzieł sztuki, w tym arcydzieła weneckiego baroku i rokoka, autorstwa takich artystów jak Giovanni Bellini, Pietro Longhi oraz Giandomenico Tiepolo. W zbiorach znajdują się również prace nowoczesne, w tym dar od weneckiego artysty postimpresjonistycznego Eugenio Da Venezia, który fundował także rozwój kolekcji sztuki XX wieku.
Biblioteka Fundacji jest jedyną otwartą w niedziele w mieście, czynna od 10:00 do 19:00, uznawana za jedną z najpiękniejszych publicznych bibliotek w Wenecji. Hrabia Giovanni w swoim testamencie z 1868 roku postanowił, aby biblioteka była dostępna nawet w dni, gdy inne biblioteki są zamknięte.
Fondazione Querini Stampalia - Data powstania
Rok 1869
Fondazione Querini Stampalia - Główni architekci
Carlo Scarpa
Choć Scarpa uzyskał tytuł profesora architektury, nigdy nie zdał formalnego egzaminu zawodowego, wymaganego przez włoskie prawo po II wojnie światowej. W rezultacie nie mógł samodzielnie podpisywać się jako architekt i funkcjonował w środowisku zawodowym jako „profesor”, co podkreślało jego autorytet, mimo formalnego braku uprawnień.
Jego architektura była głęboko zakorzeniona w refleksji nad upływem czasu, znaczeniem krajobrazu i tradycji rzemieślniczej. Łączył nowoczesność z przemyślaną reinterpretacją historii i lokalnego dziedzictwa, szczególnie kultury weneckiej, ale czerpał też inspiracje z Japonii. Projektował przede wszystkim w regionie Veneto, jednak jego prace powstawały także w innych częściach Włoch oraz za granicą – w Kanadzie, USA, Arabii Saudyjskiej, Francji i Szwajcarii. Jako nauczyciel związany był z Istituto Universitario di Architettura di Venezia, gdzie prowadził zajęcia z rysunku i dekoracji wnętrz aż do śmierci.
Do jego najbardziej znanych realizacji należą przebudowa i aranżacja Museo di Castelvecchio w Weronie, modernizacja wnętrz i ogrodu Fondazione Querini Stampalia w Wenecji oraz monumentalne Mauzoleum Brion w San Vito d’Altivole – jedno z najbardziej osobistych i symbolicznych dzieł Scarpy, będące wyrazem jego duchowej i architektonicznej wizji. Jego ostatni projekt, Villa Palazzetto w Monselice, pozostał nieukończony – ukończył go w 2006 roku jego syn, Tobia Scarpa, również architekt i projektant.
Scarpa zmarł tragicznie w Japonii, po upadku ze schodów w Sendai w listopadzie 1978 roku. Zgodnie z jego życzeniem, pochowano go w pozycji stojącej, owiniętego w lniane prześcieradła niczym średniowiecznego rycerza, w odosobnionym narożniku jego własnego projektu grobowca Brion.
Oprócz architektury Scarpa zajmował się również wzornictwem. Na początku kariery współpracował z hutami szkła w Murano, tworząc wazony i żyrandole dla firm MVM Cappellin & Co. oraz Venini. Jego projekty szklane osiągają dziś bardzo wysokie ceny na aukcjach. W latach 60. zaangażował się także w projektowanie mebli – współpracował z markami Simon i Bernini, tworząc kultowe modele jak stół Doge (1968) czy sofa Cornaro (1973). Jego podejście do projektowania – skupione na detalu, relacji z otoczeniem i historii – uczyniło go jednym z najoryginalniejszych twórców XX wieku.
przeczytaj więcej
Źródła grafik:
