Carlo Scarpa

Carlo Scarpa, urodzony 2 czerwca 1906 roku w Wenecji, był włoskim architektem i projektantem, którego twórczość wyróżnia się niezwykłą wrażliwością na materiał, detal i kontekst historyczny. Wczesne dzieciństwo spędził w Vicenzy, dokąd jego rodzina przeniosła się, gdy miał dwa lata. Po śmierci matki, gdy miał trzynaście lat, powrócił z ojcem i bratem do Wenecji. Uczył się w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych, skupiając się na studiach architektonicznych. Po ukończeniu nauki odbył praktykę u architekta Francesco Rinalda, którego siostrzenkę, Nini Lazzari, poślubił.

Choć Scarpa uzyskał tytuł profesora architektury, nigdy nie zdał formalnego egzaminu zawodowego, wymaganego przez włoskie prawo po II wojnie światowej. W rezultacie nie mógł samodzielnie podpisywać się jako architekt i funkcjonował w środowisku zawodowym jako „profesor”, co podkreślało jego autorytet, mimo formalnego braku uprawnień.

Jego architektura była głęboko zakorzeniona w refleksji nad upływem czasu, znaczeniem krajobrazu i tradycji rzemieślniczej. Łączył nowoczesność z przemyślaną reinterpretacją historii i lokalnego dziedzictwa, szczególnie kultury weneckiej, ale czerpał też inspiracje z Japonii. Projektował przede wszystkim w regionie Veneto, jednak jego prace powstawały także w innych częściach Włoch oraz za granicą – w Kanadzie, USA, Arabii Saudyjskiej, Francji i Szwajcarii. Jako nauczyciel związany był z Istituto Universitario di Architettura di Venezia, gdzie prowadził zajęcia z rysunku i dekoracji wnętrz aż do śmierci.

Do jego najbardziej znanych realizacji należą przebudowa i aranżacja Museo di Castelvecchio w Weronie, modernizacja wnętrz i ogrodu Fondazione Querini Stampalia w Wenecji oraz monumentalne Mauzoleum Brion w San Vito d’Altivole – jedno z najbardziej osobistych i symbolicznych dzieł Scarpy, będące wyrazem jego duchowej i architektonicznej wizji. Jego ostatni projekt, Villa Palazzetto w Monselice, pozostał nieukończony – ukończył go w 2006 roku jego syn, Tobia Scarpa, również architekt i projektant.

Scarpa zmarł tragicznie w Japonii, po upadku ze schodów w Sendai w listopadzie 1978 roku. Zgodnie z jego życzeniem, pochowano go w pozycji stojącej, owiniętego w lniane prześcieradła niczym średniowiecznego rycerza, w odosobnionym narożniku jego własnego projektu grobowca Brion.

Oprócz architektury Scarpa zajmował się również wzornictwem. Na początku kariery współpracował z hutami szkła w Murano, tworząc wazony i żyrandole dla firm MVM Cappellin & Co. oraz Venini. Jego projekty szklane osiągają dziś bardzo wysokie ceny na aukcjach. W latach 60. zaangażował się także w projektowanie mebli – współpracował z markami Simon i Bernini, tworząc kultowe modele jak stół Doge (1968) czy sofa Cornaro (1973). Jego podejście do projektowania – skupione na detalu, relacji z otoczeniem i historii – uczyniło go jednym z najoryginalniejszych twórców XX wieku.

Fondazione Querini Stampalia

Fondazione Querini Stampalia to instytucja kulturalna w Wenecji, założona w 1869 roku z inicjatywy ostatniego [...]