Scuola Grande di San Giovanni Evangelista to historyczny budynek w Wenecji, znajdujący się w dzielnicy San Polo, oraz nazwa bractwa religijnego założonego w 1261 roku.
Początkowo konfraternia działała w kościele Sant’Aponal, a w 1301 roku przeniosła się do San Stín, wynajmując pomieszczenia w hospicjum dla ubogich. W 1369 roku, dzięki darowiźnie relikwii Krzyża, udało się wykupić cały budynek. W kolejnych latach przeprowadzono liczne modernizacje oraz zlecono prace malarskie, które miały na celu upiększenie wnętrz.
W 1454 roku dodano gotycką elewację oraz marmurową przegrodę, a w 1498 roku rozpoczęto budowę nowej klatki schodowej. W XVI wieku zakończono prace nad salą dell’Albergo, gdzie Tycjan i jego zespół stworzyli serię obrazów. W XVII i XVIII wieku przeprowadzono dalsze prace konserwatorskie oraz restauracyjne, w tym podniesienie stropów i dodanie nowych okien.
Po zniesieniu Scuoli przez Napoleona w 1806 roku, jej majątek został częściowo sprzedany, ale relikwiarz Krzyża udało się uratować. W 1856 roku, dzięki staraniom lokalnych działaczy, wznowiono działalność bractwa.
W XX wieku, w 1931 roku, papież Pius XI nadał Scuoli status arcykonfraterni. Dziś budynek służy jako miejsce organizacji konferencji i koncertów, a także jest udostępniony do zwiedzania.
Scuola Grande di San Giovanni Evangelista - Główni architekci
Mauro Codussi
Pochodził z miejscowości Lenna, jako syn Martina Codussiego. O jego życiu przed osiedleniem się w Wenecji w 1469 roku wiadomo niewiele. Miał dwóch synów: Domenica, zajmującego się handlem suknem, oraz Santina.
Działalność architektoniczna
Około 1469 roku rozpoczęto wznoszenie kościoła San Michele in Isola, którego projekt przypisywany jest Codussiemu. Nie jest jasne, dlaczego to właśnie jemu zlecono opracowanie planów, choć istnieją przypuszczenia, że wcześniej współpracował z kamedułami przy budowie świątyni w Rawennie. Fasada kościoła ukończona została w 1475 roku i stanowi jeden z najwcześniejszych przykładów architektury renesansowej w Wenecji. Projekt przypisuje się Codussiemu także w przypadku chóru klasztornego (tzw. barco), przecinającego nawę główną.
W 1482 roku na zlecenie patriarchy Maffea Gerarda, Codussi rozpoczął przebudowę dzwonnicy kościoła San Pietro di Castello, która została uszkodzona przez uderzenie pioruna. Prace trwały sześć lat, a wieżę wieńczyła pierwotnie kopuła w stylu bizantyńskim (zdemontowana w XVII wieku).
W 1483 roku objął funkcję głównego architekta kościoła San Zaccaria, gdzie jego zadaniem było połączenie elementów gotyckich z nową, renesansową estetyką. Zrealizował wyższe partie fasady, renesansowe kolumny wnętrza oraz charakterystyczną marmurową elewację o pięciu kondygnacjach. Dolna część zachowała jeszcze cechy gotyckie, podczas gdy górne piętra zdominowała klasyczna symetria, zdobiona kolumnami, pilastrami i półokrągłym tympanonem z rzeźbami.
Po pożarze w 1483 roku, który zniszczył wschodnie skrzydło Pałacu Dożów, Codussi prawdopodobnie zaangażowany był w jego odbudowę – mimo że oficjalnie projekt przypisuje się Antonio Rizziemu. Styl architektoniczny nowych fasad sugeruje jednak istotny udział Codussiego.
W tym samym roku zaprojektował także kaplicę rodzinną Katarzyny Cornaro przy kościele Santi Apostoli, budowaną do 1499 roku.
W 1491 roku kierował rekonstrukcją budynku Scuoli Grande di San Marco, a jego styl można dostrzec w formach fasady, przypominających układ i estetykę elewacji kościoła San Zaccaria.
W tym samym roku powierzono mu również projekt nowego kościoła Santa Maria Formosa, którego centralny plan nawiązuje do krzyża greckiego. Ten projekt uznaje się za zapowiedź najdojrzalszego dzieła Codussiego – San Giovanni Crisostomo – którego budowy nie zdążył ukończyć przed śmiercią. Prace dokończył jego syn, Domenico.
przeczytaj więcej
Więcej zdjęć
Scuola Grande di San Giovanni Evangelista - Styl architektoniczny
Architektura renesansu w Wenecji
Architektura renesansu, która rozwijała się od końca XV wieku do początku XVII wieku, stanowi kluczowy etap w historii architektury europejskiej, charakteryzując się powrotem do klasycznych form i zasad estetycznych, inspirowanych antykiem. Wenecja, jako jedno z najważniejszych centrów handlowych i kulturalnych Europy, odegrała istotną rolę w rozwoju tego stylu, łącząc wpływy włoskie z lokalnymi tradycjami.
W architekturze renesansowej w Wenecji można dostrzec kilka charakterystycznych cech. Przede wszystkim, architekci tego okresu dążyli do harmonii, proporcji i równowagi, co było odzwierciedleniem humanistycznych idei tamtych czasów. Kluczowymi elementami stylu renesansowego były kolumny, pilastry, łuki oraz symetryczne układy przestrzenne. W Wenecji architekci często wykorzystywali także elementy gotyckie, co nadawało budowlom unikalny charakter.
Jednym z najważniejszych przykładów architektury renesansowej w Wenecji jest Pałac Dożów (Palazzo Ducale), który łączy w sobie elementy gotyckie i renesansowe. Jego bogato zdobione fasady, wspaniałe krużganki oraz monumentalne wnętrza ukazują dążenie do estetyki i majestatu. Innym istotnym dziełem jest Kościół San Giorgio Maggiore, zaprojektowany przez Andrea Palladia, który stał się jednym z symboli weneckiego renesansu. Jego klasyczne proporcje i harmonijna forma odzwierciedlają zasady architektury renesansowej.
Ważnym aspektem architektury renesansowej w Wenecji była także innowacyjność w zakresie materiałów budowlanych. Wykorzystanie cegły, marmuru oraz weneckiego kamienia pozwoliło na tworzenie złożonych struktur, które były zarówno funkcjonalne, jak i estetyczne. Weneccy architekci, tacy jak Jacopo Sansovino czy Andrea Palladio, wprowadzili nowe rozwiązania, które miały wpływ na rozwój architektury nie tylko w Wenecji, ale i w całej Europie.
Architektura renesansu w Wenecji, z jej unikalnym połączeniem klasycznych form i lokalnych tradycji, stanowi ważny rozdział w historii sztuki i architektury, a jej dziedzictwo jest nadal widoczne w wielu weneckich budowlach, które przyciągają turystów z całego świata.
przeczytaj więcej
Weneckie zabytki w tym stylu:
Scuola Grande di San Giovanni Evangelista - Dzielnica
San Polo
San Polo to jedna z sześciu dzielnic (sestieri) Wenecji, położona w centralnej części miasta, pomiędzy kanałem Grande a kanałem San Toma. Jest to jedna z najmniejszych dzielnic Wenecji, ale jednocześnie jedna z najstarszych, z bogatą historią sięgającą czasów średniowiecza. San Polo charakteryzuje się wąskimi uliczkami, malowniczymi mostami oraz urokliwymi placami, które przyciągają turystów i mieszkańców.
W sercu dzielnicy znajduje się Campo San Polo, największy plac w Wenecji, który jest miejscem wielu lokalnych wydarzeń i festiwali. Na placu tym znajduje się także kościół San Polo, znany z cennych dzieł sztuki, w tym obrazów autorstwa takich mistrzów jak Giovanni Bellini czy Paolo Veronese.
San Polo jest również znane z tradycyjnego targu rybnego, Mercato di Rialto, który jest jednym z najstarszych i najbardziej popularnych rynków w Wenecji. Targ ten oferuje świeże owoce morza, warzywa oraz lokalne produkty, co czyni go ważnym punktem dla mieszkańców oraz turystów pragnących zasmakować w wenecjańskiej kuchni.
Dzielnica ta jest również domem dla licznych sklepów, restauracji i kawiarni, które oferują typowe dania kuchni weneckiej. San Polo, dzięki swojemu historycznemu charakterowi i kulturalnemu dziedzictwu, stanowi istotny element wenecjańskiego krajobrazu, przyciągając miłośników historii, sztuki oraz unikalnej architektury.
przeczytaj więcej
W tej dzielnicy znajdziesz również:
Źródła grafik:
- Didier Descouens
- By Maspez - Own work, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=145997921
- By Paolo Monti - Available in the BEIC digital library and uploaded in partnership with BEIC Foundation.The image comes from the Fondo Paolo Monti, owned by BEIC and located in the Civico Archivio Fotografico of Milan., CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=48044590
- By Dimitris Kamaras from Athens, Greece - Scuola Grande San Giovanni Evangelista, Venice, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=118232621
